Subject: Over uw behandeling v.d. klacht over plastic beker/mok rapportage From: "W.Scholten" <@xs4all.nl> Date: Mon, 31 Dec 2007 09:02:55 +0100 To: ombudsmanXXXnos.nl Een aantal opmerkingen: 1. Niet alleen in het TV nieuws, maar ook op teletekst heeft de NOS redactie het persbericht van stichting disposables klakkeloos voor waar aangenomen en gepubliceerd zonder te controleren of wat er gezegd/geimpliceerd werd, nl. "papieren/plastic bekertjes zijn bijna zonder uitzondering beter voor het milieu", volgt uit het TNO rapport. En dat is niet zo. 2. ---------------------------- De reactie van de eindredactie "In het algemeen is het wel zo dat uitkomsten van wetenschappelijk onderzoek voor ons niet makkelijk te wegen zijn, simpelweg omdat wij de specialistische kennis missen die hieraan te pas komt. ---------------------------- Deze opmerking over algemene feiten is hier irrelevant. Door de samenvatting van het rapport te lezen had men kunnen zien (daar is in dit geval geen enkel wetenschappelijk inzicht of kennis voor nodig) dat mokken/bekers na 3-5 keer gebruik per afwasbeurt, beter voor het milieu zijn dan plastic/karton die maar 1 keer gebruikt worden. Er is geen "specialistische kennis" nodig, en dit als excuus te presenteren is schandalig. Dan had men zich nog kunnen afvragen wat er gebeurt als je geen afwasmiddel gebruikt maar slechts heet water (bijna altijd voldoende), dat noemt TNO niet. Ook mis ik thee/koffie glazen... 3. Op nieuws.nl is meer te lezen van wat een TNO woordvoerder zegt: --------------------------------------- Plastic of kartonnen bekertjes zijn niet altijd beter. "Als iemand bijvoorbeeld twaalf kopjes op een dag drinkt, is het minder belastend voor het milieu als hij de hele dag hetzelfde porseleinen bekertje gebruikt zonder deze tussendoor af te wassen", legt een woordvoerder van TNO uit. --------------------------------------- 12 kopjes? Hiermee doet de TNO aan manipulatie door te impliceren dat pas bij uitzonderlijk veel keer drinken zonder af te wassen, er een voordeel voor porcelein is. Dat is echter al bij ca. 3 keer het geval volgens hun eigen resultaten. TNO kan het onderzoek niet verdraaien ten gunste van de opdrachtgever (zonder dat ze zichzelf voor gek zetten op wetenschappelijk gebied), maar ze kunnen wel de feiten op deze manier ten gunste van die opdrachtgever weergeven, dat doen ze ook in hun voorlichting, en dat is precies wat er op het journaal en teletekst is gepubliceerd. 4. Weer van nieuws.nl: --------------------------------------- > Het maakt ook een verschil hoe iemand afwast. "Als je met heet water > en afwasmiddel afwast, is het belastender dan wanneer je alleen een > straal koud water gebruikt en het bekertje schoonpoetst met je > vingers." --------------------------------------- Met je vingers? Zou een afwas borstel niet wat handiger zijn? Dit "met je vingers schoonpoetsen" vind ik een absurde opmerking, die ik als manipulatie beschouw. Dit "met je vingers" kwam ook voor in de radio reportage. En daarin werden helemaal geen voorbeelden gegeven wanneer mokken/bekers gunstiger zijn. Wel wat vage dingen zoals een keer of 7, of "de hele dag met een beker" of "weken". Dus uw opmerking dat er in het radio nieuws wel meer op de feiten is ingegegaan is klopt, maar dat gebeurde niet goed. Bovendien zei de TNO'er: "Dan ziet het er naar uit dat de conclusies gaan, dat een eenmalig bekertje milieutechnisch beter presteert dan meermaal gebruik (kop en schotel of een mok)". Dit is lariekoek zoals uit hun eigen onderzoek blijkt! (als je erbij betrekt hoe die bekers/mokken echt gebruikt worden en b.v. dubbele plastic bekers meeneemt) 5. Uw eigen webpagina: http://www.nos.nl/assets/ombudsman/ > Geen valse voorlichting, zo oordeelt een TNO-woordvoerder desgevraagd, > maar "misschien wel wat kort door de bocht, dat beeld van een > koffiemok die in de prullenbak werd gegooid." Misschien? In dat hele filmpje werd steeds gezegd dat plastic/kartonnen bekers beter voor het milieu zijn wat *niet* waar is. Dat ligt aan het gebruik. Het is dus niet "kort door de bocht", maar onzinnig. Alweer is deze reactie van de TNO-woordvoerder nauwelijks anders dan als manipulatie ten gunste van de opdrachtgever te beschouwen. 6. Verder zegt u: "Op www.tno.nl is het volledige onderzoeksresultaat te lezen. Dat is niet waar, er is alleen een conclusie/samenvatting te lezen. Dat is niet gelijk aan onderzoeks resultaat omdat de precieze aannamen en gegevens van allerlei zaken en precieze methodiek en tussenresultaten daar niet in staan. Of die aannamen en methodiek correct zijn, en of er misschien wel rekenfouten gemaakt zijn, kan ik zo niet controleren. Het onderzoeks resultaat is dus het *hele* rapport, niet een samenvatting. 7. Wat betreft de stelling van de klager, dat het rapport door Stichting disposables is betaald, hier vond de NOS het nodig in hun reactie de klager te verwijzen naar TNO's relatie met opdrachtgevers. Oftewel, "zij zeggen, dus geloof dat nou maar". Echter, zonder op wetenschappelijk gebied de feiten te verdraaien (en dus wetenschappelijk gezien een flater te slaan), is manipulatie of onbedoeld slecht onderzoek ten gunste van de opdrachtgever mogelijk. Manipulatie zoals de TNO woordvoerder lijkt te doen. Mogelijke manipulatie en/of slecht onderzoek kan b.v. door glazen niet mee te nemen (als men een idee heeft dat die mogelijk veel gunstiger zijn wbt vervuiling) en niet te doen wat echt zinvol is: de echte gang van zaken in bedrijven/scholen etc. te bekijken. Om een voorbeeld te geven: het is een standaard praktijk van veel mensen om 2 plastic bekertjes te pakken en in elkaar te schuiven, omdat dat ene bekertje te heet wordt om goed vast te pakken. Raad maar eens of die mensen dat extra bekertje bewaren voor de volgende keer! Voor bekers/koppen die niet van jezelf zijn, en die je niet bij je houdt op, zeg, je kamer, is 1 keer afwassen per gebruik wel logisch (wie wil er uit andermans beker drinken?), maar voor eigen bekers/mokken/glazen, wat met een groot gedeelte van het echte gebruik op kantoren/scholen overeenkomt, gaat niemand na 1 keer zijn beker/mok/glas afwassen met zeep. Dit soort vragen/opmerkingen hadden de NOS mensen ook kunnen maken/stellen, maar niets van dat alles. De reportage op TV en teletekst laat een onvoorstelbaar kritiekloze publicatie, nee advertentie, van een persbericht zien. De radio reportage was een stuk beter maar nog steeds matig onderbouwd. De opmerking van u dat het om een luchtig onderwerp ging (en men dus mogelijk alles minder goed naging), is niet acceptabel voor het journaal, zeker niet in deze tijd van milieuvervuiling en de mogelijke consequenties daarvan. In conclusie, is uw reactie nogal slap en de conclusie is te vaag. Dit vind ik overigens wel meer bij NOS ombudsman reacties die ik toevallig tegenkwam (op teletekst en daarna op de nos website) de laatste tijd. Wouter Scholten